धूस्वा“को सपना

डा अरुण सायमी

source:Kantipur Daily

तीन महिना अगाडिको कुरा हो, क्लिनिकमा बिरामी हर्ेर्दै थिए“ । बुबा -धूस्वा“ सायमी) ले फोन गरेर भन्नुभयो, मलाई अलि सन्चो छैन, क्लिनिक सकेर सिधै मेरो घरमा आऊ है ।
त्यसदिन क्लिनिक पनि चा“डै सकियो । सात बजेतिर बुबाकोमा पुगे“ । बुबाको हालत देखेर स्तब्ध भए“ । उहा“ बेसुरमा भन्दै हुुनुहुन्थ्यो- जताततै बम पड्कि“दैछ । गृहयुद्ध हु“दैछ । माओवादी र सेना भिड्दैछन् । मैले बुबालाई छोएर हेरे“, उहा“को शरीर चिसो थियो । हत्तपत्त ब्लडप्रेसर हेरे“, प्रेसर भेट्याउनै मुस्किल भयो ।
बुबास“ग कुरा गर्न खोजे“, विस्तारै आ“खा खोलेर भन्नुभयो । कस्तो डरलाग्दो सपना देखेको । प्रचण्ड र बाबुराममाथि आक्रमण भयो । देशमा ठूलो युद्ध भयो । बुबाको हालत देखेर म तर्सिए“ । बुबा सधैं भन्नुहुन्थ्यो, मलाई जे भए पनि उपचार घरमै गर्नु । तिमीहरू जस्ता छोरा, ठूला डाक्टर भएको के काम †
त्यसपछि दाजु डा प्रकाश सायमीलाई बोलाए“ । स“गैको मेरो घरमा गएर शिक्षण अस्पताल फोन गरे“ । बुबालाई भर्ना गर्न ल्याउ“छु भने“ । एकछिनपछि बुबाकोमा फकर्“दा राम्रो होशमा आइसक्नुभएको थियो । उहा“लाई झाडा-वान्ता भएको रहेछ । दाइले प्रशस्त जीवनजल दिएको रहेछ । प्रेसर पनि ८५ माथि पुगेको थियो । अस्पताल जाने कुरा गर्दा बुबाले मलाई ठीक छ, नजाऊ“ भन्नुभयो । छोरी डा मनिता सायमी र भतिजा प्रतीकलाई बुबाकोमा राखेर हामी सुत्न गयौं ।
भोलिपल्ट बिहानसम्म पनि पिसाब नभएकाले बुबालाई सम्झाई-बुझाई शिक्षण अस्पताल लगे“ । त्यसको भोलिपल्ट नै बुबालाई हृदयाघात भयो । त्यसरात पनि बुबाले डरलाग्दो सपना देख्नुभएको रहेछ, आ“खा बन्द गरेपछि बम पडकिएको, देशमा गृहयुद्ध भएको । भोलिपल्ट बुबाले मलाई भन्नुभयो, मलाई घर लग्ा । यहा“ त झन् डरलाग्दो सपना पो देख्न थाले“ । म त सधैं बाबुराम र प्रचण्डलाई आक्रमण गरेको देख्छु । उनीहरूलाई अलि होश गरेर हि“ड्न भन्नु । मैले बुबालाई उनीहरूलाई बढी सुरक्षा दिइएको चर्चा छ भने“ ।
डा बाबुरामस“ग बुबाको सम्बन्ध बाबुछोराको जस्तो थियो । प्रकाश दाइको क्लासमेट र मेरो घनिष्ट मित्र भएकाले बाबुरामको घरमा आउने-जाने थियो । शान्ति सम्झौता भएपछि प्रचण्ड र बाबुराम बुबालाई भेट्न मेरो घरमा आउनुभएको थियो । शिक्षण अस्पतालमा सात दिन राखेर बुबालाई घर लगे“ । मैले एन्जियोग्राफी गर्नुपर्ला भन्दा बुबाले भन्नुभएको थियो, ७७ वर्षपुगिसके“, सय वर्षम्म बा“च्ने इच्छा छैन । भैगो अब केही पनि नगर्ने ।
धूस्वा बा“चेसम्म लेखिरहन्छ, जब लेख्न बन्द गर्छ, धूस्वा“ मर्छ † बारम्बार यसो भनिरहने बुबाले नभन्दै जीवनको अन्तिम घडीसम्म पनि कविता लेखिरहनुभयो ।
हामी बाबुछोराको बिहान सधैं भेट हुन्थ्यो । देशको राजनीतिक परिस्थितिबारे कुरा हुन्थ्यो । जीवनको अन्तिम क्षणमा देशका नेता देखेर बुबा निराश हुनुभएको थियो । जनताले यति ठूलो बलिदान गरे तर यी नेता आ-आफूमा झगडा गरेर जनतालाई झन् बढी दुःख दिइराखेका छन् । खै त्रि्रा साथीहरू बाबुराम र प्रचण्डले केही गर्लान् भन्ने ठानेको थिए“, उनीहरूले पनि केही गर्न सकेनन् ।
बिरामी परेको दर्ुइ महिनापछि बुबाको जंकु -७७ वर्ष७ महिना ७ दिनको अवसरमा परेर गरिने संस्कार) गर्ने दिन आयो । दर्ुभाग्यवश त्यही दिन मलाई एसिया प्रशान्तीय कार्डियाक सोसाइटीको सम्मेलनमा ताइवान जानुपर्‍यो । त्यस संस्थाको उपाध्यक्ष भएकाले म जानु अनिवार्य थियो । आमा जीवित हु“दा स्थापना गर्न ल्याएको बुद्धको प्रतिमा स्थापना नभएर बुबाको कोठामा त्यसै रहिरहेकोमा पनि बुबाको ठूलो गुनासो थियो । जंकुको साइतमा बुद्धको मर्ूर्ति स्थापना गरेर बौद्ध भिक्षुद्वारा परित्राण गराएर जंकु सकियो । त्यस लगत्तै म ताइवानतिर लागे“ । जानु अघि बुबाले सोध्नुभएको थियो, कहिले फर्किने - मैले मंगलबार भनेर जवाफ दिए“ ।
बुबा केही बोल्नुभएन । अन्तिम मुस्कानमात्र दिनुभयो ।
पुस २ गते नेपाली समयअनुसार करिब ९ बजे म ताइवान एयरपोर्ट पुगे“, एयरपोर्टमा हि“ड्दा छालाको जुत्ताले मलाई बेस्करी पोल्यो । मलाई हि“ड्न अप्ठ्यारो भयो । जुत्ता छाडेर हिडौं जस्तो लाग्यो । तीन घन्टाको उडानमा पनि मैले जुत्ता लगाइन । एयरपोर्टको डिउटी पmी पसलमा गएर कपडाको जुत्ता लगाए“, छालाको जुत्ता फयालिदिए“ । त्यसलगत्तै घरमा फोन गरेर
म भोलि बिहान थाई एयरको फ्लाइटबाट आउ“दैछु भने“ ।
त्यति नै बेला बुबालाई सिरियस भएर अस्पताल लगेको छ भन्ने थाहा भयो, सोधे“- भेन्टिलेटरमा हो - घरबाट भनियो-सक्नुहुन्छ भने आजै आउनुहोस् । मैले भने“- आज त कुनै उडान छैन ।
मनमा ठूलो आ“धीबेहरी आयो । अस्पतालको सीसीयुमा फोन गर्न खोजे“ । तर आफैंले आफ्ना हातका औंलालाई रोके“ । मलाई थाहा थियो, ९९ प्रतिशत बुबा जीवित हुनुहुन्न भनेर । मैले १५ घन्टा बैंकक विमानस्थलमा बस्नु थियो । किन एक प्रतिशत भए पनि आश बा“की नराख्ने । मैले कसैलाई फोन गरिन, १५ घन्टासम्म दुःखद समाचार सामना गर्न आफूलाई तयार पारे“ । फेरि आफ्नै पुरानो मन्त्र "होप फर बेस्ट, प्रिपियर फर वर्स" सम्झे“ ।
काठमाडौं एयरपोर्टमा पुग्नासाथ बुबाको दुःखद खबर थाहा पाए“ । बुबालाई प्रज्ञा-प्रतिष्ठानमा राखेको रहेछ । एयरपोर्टबाट प्रज्ञा-प्रतिष्ठान गए“ । त्यतिबेला लागिरहेको थियो, जिन्दगीको सबैभन्दा ठूलो परीक्षा दिइरहेछु ।
बुबा र मेरो सम्बन्ध बाबुछोराको मात्र थिएन, दर्ुइजना लेखकबीचको पनि थियो । तिथि अनुसार मेरो र बुबाको जन्मदिन पनि एउटै थियो । कसैले बुबालाई स्वास्थ्यबारे सोधे- अरुण भएसम्म मलाई केही हु“दैन भन्नुहुन्थ्यो । सधैं म बाहिर जा“दा बुबा आत्तिनुहुन्थ्यो । एयरपोर्टबाट प्रज्ञा-प्रतिष्ठानसम्म पुग्दा मैले बाटाभरि आफूले आफैंलाई भने“- वीर बाबुको छोराले वीरतासाथ बाबुलाई विदा गर्छर्ुुएकथोपा पनि आ“सु चुहाउ“दिन ।
प्रज्ञा-प्रतिष्ठानमा बुबा मलाई पर्खिएर बस्नुभएको थियो । सबै साहित्यकार, परिवारजन, इष्टमित्र थिए । बुबालाई फूल चढाए“, खुट्टामा ढोगे“ । त्यसपछि बुबाको शवयात्रा आर्यघाटतर्फभयो । मेरो अनुपस्थितिमा बुबालाई प्रज्ञा-प्रतिष्ठान पुर्‍याएर शवयात्राको व्यवस्था मिलाउने निर्देशक तथा साहित्यकार प्रकाश सायमी पनि हामी चार छोराहरूस“गै पा“चौं छोराको रूपमा शवयात्राको गाडीमा थिए ।
पशुपतिमा बुबाको दाहसंस्कार भयो । उहा“को शरीर धूवा“ भएर उडिरहेको थियो । मृत्यु थाहा नभएकी सानी छोरी अरुणाले सोधिन्- अब बुबा कहिल्यै फर्किंदैन - छोरीको कुरा सुनेर मेरा आ“खा रसाउन थाले । मैले आ“सु पुछ्दै भने“, बुबा सधैं हाम्रैसाथ रहनुहुन्छ । राम्रो काम गर्नेहरू कहिल्यै मर्दैनन् । शरीर जलेर गए पनि बुबाको नाम अमर हुन्छ ।
बुबालाई श्रद्धाञ्जली चढाउन आउनेहरूको घरमा घुइ“चो लाग्यो । शोक पुस्तिकामा बुबाका एकजना मित्रले लेखेका कुरामा आ“खा पर्‍यो । धूस्वा“ तिमी धू -धूलो) मा मिलेर गए पनि भोलि अझ सुगन्धित स्वा“ -फूल) भई फुलेर आउनेछौ ।