Know About A Book (5)
Title of the book: "Sapana Sajaaera Aankhavari"
Author: Basanta Raj "Agyat"
Genre: Collection of Songs
Computer Work: Basanta Raj Agyat (Khotang)
Publisher: Sabdhasatabdhi Prakashan.
Cover Art: Self
Printed @ : Om Shiva Shakti Printing Press
First Edition: +++++
मेरो आवाज
भीमदर्शन रोका
धरै मानिसहरुको एउटा ठूलो आवाज आउनेछ
तिमी ध्यानले सुनिरहनू
त्यसमा मेरो पनि आवाज हुनेछ
फेरि झन् झन् ठूलो हुँदै जानेछ ।
आकार यसको, सूर्यमण्डलजस्तो
घाम वरिपरि सभा लागेजस्तो
राती भए चन्द्रसभा
बसिरहेका तारैतारा
चक्रैचक्र
सफा शुभ्र
बाहिर भित्र
सप्ताहहरुमा शहीद सप्ताह
महिनाहरुमा माघ, फागुन
क्रान्तिको रङ्गरोगन
क्रान्तिको चिर आयु, आगमन ध्वनि
चिरपरिचित
मुटु ध्वनि
धातु बजेजस्तो
चोटमा चोट थपिँदा पनि
टन्न आवाज मिलेको
टन्टलापुर घाम मानो मध्यान्हमा बजिरहेको
बन्दै आयो टाढा टाढासम्म
दिशा एकै
लागिरह्यो युगौँयुगसम्म
नसा एकै
दुवै हात फैलाएर
तीनै सप्तक छोएर
स्वर सागरहरुको सङ्गम
ल्याइरहेको परिवर्तन
लाखौँलाखको बीचमा
मेरो आवाज छुटिएन भने
चिन्न पनि सकेनौ भने
खुशी हुनेछु, मिलिसकेको रहेछु
अब पीर रहेन, धेरै पर छैन
पुगिसकेछु एउटा निश्चयमा
पाकिसकेछु, झर्ने झर्ने बेलामा ।
धरै मानिसहरुको एउटा ठूलो आवाज आउनेछ
तिमी ध्यानले सुनिरहनू
त्यसमा मेरो पनि आवाज हुनेछ
फेरि झन् झन् ठूलो हुँदै जानेछ ।
आकार यसको, सूर्यमण्डलजस्तो
घाम वरिपरि सभा लागेजस्तो
राती भए चन्द्रसभा
बसिरहेका तारैतारा
चक्रैचक्र
सफा शुभ्र
बाहिर भित्र
सप्ताहहरुमा शहीद सप्ताह
महिनाहरुमा माघ, फागुन
क्रान्तिको रङ्गरोगन
क्रान्तिको चिर आयु, आगमन ध्वनि
चिरपरिचित
मुटु ध्वनि
धातु बजेजस्तो
चोटमा चोट थपिँदा पनि
टन्न आवाज मिलेको
टन्टलापुर घाम मानो मध्यान्हमा बजिरहेको
बन्दै आयो टाढा टाढासम्म
दिशा एकै
लागिरह्यो युगौँयुगसम्म
नसा एकै
दुवै हात फैलाएर
तीनै सप्तक छोएर
स्वर सागरहरुको सङ्गम
ल्याइरहेको परिवर्तन
लाखौँलाखको बीचमा
मेरो आवाज छुटिएन भने
चिन्न पनि सकेनौ भने
खुशी हुनेछु, मिलिसकेको रहेछु
अब पीर रहेन, धेरै पर छैन
पुगिसकेछु एउटा निश्चयमा
पाकिसकेछु, झर्ने झर्ने बेलामा ।
नयाँ वर्ष
भूपि शेरचन
नयाँ सरुवा भई आएको हुलाकेझैँ
झोलामा सुर्जेको एउटा पुलिन्दा बोकेर
छानामाथि वैशाख हिँडिरहेछ
भारी अल्छी पाइला सारेर
भित्ता-घडीको लङगूर हल्लिरहेछ उसको
पदचापले
ट्वाक्...ट्वाक्...ट्वाक्...ट्वाक्...
लिस्तेज भई आकाश पल्टेको छ
न्यास्रो अनुहार पारेर
बेमौसमको बर्षात
बेला-कुबेलाको बादलको गड्याङ-गुडुङ
आकाशलाई पखालो लागेको छ
विक्ष्णुमतीको फोहार हैजे पानी पिएर
ट्वाँ,
सहनाईकौ बेसुरा ध्वनीबाट निस्किरहेका छन्
हैजाका असङ्ख्य अदृश्य कीटाणुहरू
मध्याहृन दिन
चर्को घाम
सारा रुखहरूले आफ्नो आङ कन्याइरहेका छन्
फेरि एकचोटि
नयाँ वर्षआएको छ
फेरि एकचोटि
भित्ताको नयाँ क्यालेण्डरमा
आफ्नो जीवनको भिसा भुन्ड्याउनु छ
फेरि एकचोटि
संगी साथीहरूको बोकेर, उडिरहेका हवाईजहाज
र रकेटहरूमुनि बसेर
लेख्नु छ प्रियजनहरूको नाममा
सफलता, शान्ति र दीर्घायुको शुभकामना-पत्र ।
नागरिकता
मीनबहादुर बिष्ठ
तिनीहरूले –
हाम्रा देख्ने आँखा खोसे
सुन्ने कानहरू खोसे
सोच्ने मस्तिष्कहरू खोसे
त्यसको बदला
यौटा टोपी
यौटा दौरा
र यौटा सुरुवाल दिँदै भने –
अब तिमीहरू
नेपाली नागरिक भयौ ।
तिनीहरूले –
हाम्रा देख्ने आँखा खोसे
सुन्ने कानहरू खोसे
सोच्ने मस्तिष्कहरू खोसे
त्यसको बदला
यौटा टोपी
यौटा दौरा
र यौटा सुरुवाल दिँदै भने –
अब तिमीहरू
नेपाली नागरिक भयौ ।
नयाँ वर्ष
र्जसराज किराती
शायद त्यहाँ तिम्रो लागि
यो पटक पनि
उन्माद र रहर बोकेर नयाँ वर्षआएको छ
यहाँ मेरो लागि भने
पुरानो हुँदै गएको आयूको खास्टो ओढेर
बुढो वर्ष आएको छ ।
मेरो लागि
सञ्चो विसञ्चो
सुख वा दुःख केही नसोध
र्सर्ूय-ग्रहणले मेरो त आकाश पनि मैलो परेको छ
म तिमीलाई के आशिर्वाद चढाउँ
जबकि बिषाक्त हात-हतियार बोकेर उडिरहेको
हवाई जहाजमुन्तिर
तिमिलाई मेरो शुभकामना भन्नु परेको छ ।
यो नयाँ वर्षआत्महत्या जस्तै गन्हाउँछ
भट्टी पसलको केटो जस्तै
एक लहर मुस्कान फाली राखेर
प्रत्येक गिलास क्रमशः रित्तो बनाउँछ
त्यो रित्तिएको गिलास र
सिद्धिदै गएको मुस्कान जति
मेरो भागमा परेको छ
तिमी भन्ठान्छौ
नयाँ वर्षे फूलको मुस्कान र चुम्बन ल्याइदिएको छ
हुन्छ;
त्यसलाई तिमिले
जूनको थालीमा राख
वा फूलको लालीमा राख
वस्तुतः यो नयाँ वर्षे हामी दुवै जनामाथि
अन्याय गरेको छ
यसो भनौँ -
तिमीले उताबाट हेर्दा रंगीन इन्द्रेनी देखिरहेछौ
यताबाट मैले
रङ्गहीन भएर त्यो आफैमा बिलिरहेको देखेकोछु
सम्भवतः हामीले
एउटै इन्द्रेनीलाई दुइतर्फबाट हेरिरहेछौँ
सम्भवतः हामीले
एउटै जीवनको दुइटा यात्रा गरीरहेछौँ
हुन सक्छ -
तिमी भट्टीभित्र पसी रहेछौ
म भट्टीबाट निस्किरहेछु
अहिले तिमीलाई मात लागेको हुन सक्छ
म भने थाकेर
वास खोज्न थालेको हुन्छु
फरक त के छ भने
तिमी फक्रिन लागेको र
म वैलिन थालेको
एउटै हाँगाका दुइटा फूल हौँ
म तिमीलाई भन्छु -
प्रत्येक नयाँ वर्षे तिम्रो र मेरो बीचमा
निःसन्देह युद्धको घोषणा गरेको छ
निःसन्देह जीवनभित्र युद्ध स्वयं प्रवेश गरेको छ
हामी योद्धा त हौँ
अपितु पराजित किल्ला र पर्खालमा लुकेर
पराजित मल्ल राजा जस्तै
आफ्नैबाट भागिरहेछौँ -
र प्रत्येक नयाँ वर्षे हामीलाई पिछा गरिरहेछ -
लखेटिरहेछ
तिम जेसुकै ठान,
मेरो विचारमा तिमी मुस्कानको डिलमा हाम्फाल्छौ
आँखाका छालबाट पोखिन्छौ
यति हो -
शुभ्र-शान्त दीप शिखा जस्तै
हामी आफैमा बलौँ र जलौँ ।
शायद त्यहाँ तिम्रो लागि
यो पटक पनि
उन्माद र रहर बोकेर नयाँ वर्षआएको छ
यहाँ मेरो लागि भने
पुरानो हुँदै गएको आयूको खास्टो ओढेर
बुढो वर्ष आएको छ ।
मेरो लागि
सञ्चो विसञ्चो
सुख वा दुःख केही नसोध
र्सर्ूय-ग्रहणले मेरो त आकाश पनि मैलो परेको छ
म तिमीलाई के आशिर्वाद चढाउँ
जबकि बिषाक्त हात-हतियार बोकेर उडिरहेको
हवाई जहाजमुन्तिर
तिमिलाई मेरो शुभकामना भन्नु परेको छ ।
यो नयाँ वर्षआत्महत्या जस्तै गन्हाउँछ
भट्टी पसलको केटो जस्तै
एक लहर मुस्कान फाली राखेर
प्रत्येक गिलास क्रमशः रित्तो बनाउँछ
त्यो रित्तिएको गिलास र
सिद्धिदै गएको मुस्कान जति
मेरो भागमा परेको छ
तिमी भन्ठान्छौ
नयाँ वर्षे फूलको मुस्कान र चुम्बन ल्याइदिएको छ
हुन्छ;
त्यसलाई तिमिले
जूनको थालीमा राख
वा फूलको लालीमा राख
वस्तुतः यो नयाँ वर्षे हामी दुवै जनामाथि
अन्याय गरेको छ
यसो भनौँ -
तिमीले उताबाट हेर्दा रंगीन इन्द्रेनी देखिरहेछौ
यताबाट मैले
रङ्गहीन भएर त्यो आफैमा बिलिरहेको देखेकोछु
सम्भवतः हामीले
एउटै इन्द्रेनीलाई दुइतर्फबाट हेरिरहेछौँ
सम्भवतः हामीले
एउटै जीवनको दुइटा यात्रा गरीरहेछौँ
हुन सक्छ -
तिमी भट्टीभित्र पसी रहेछौ
म भट्टीबाट निस्किरहेछु
अहिले तिमीलाई मात लागेको हुन सक्छ
म भने थाकेर
वास खोज्न थालेको हुन्छु
फरक त के छ भने
तिमी फक्रिन लागेको र
म वैलिन थालेको
एउटै हाँगाका दुइटा फूल हौँ
म तिमीलाई भन्छु -
प्रत्येक नयाँ वर्षे तिम्रो र मेरो बीचमा
निःसन्देह युद्धको घोषणा गरेको छ
निःसन्देह जीवनभित्र युद्ध स्वयं प्रवेश गरेको छ
हामी योद्धा त हौँ
अपितु पराजित किल्ला र पर्खालमा लुकेर
पराजित मल्ल राजा जस्तै
आफ्नैबाट भागिरहेछौँ -
र प्रत्येक नयाँ वर्षे हामीलाई पिछा गरिरहेछ -
लखेटिरहेछ
तिम जेसुकै ठान,
मेरो विचारमा तिमी मुस्कानको डिलमा हाम्फाल्छौ
आँखाका छालबाट पोखिन्छौ
यति हो -
शुभ्र-शान्त दीप शिखा जस्तै
हामी आफैमा बलौँ र जलौँ ।
नयाँ घरको प्रस्ताव
लक्ष्मी माली
पुरानो घरलाई भत्काएर
आऊ एउटा नयाँ घर बनाऊँ
धमिराले खाएर मक्किसकेको दलिन
कुनै पनि बेला खस्न सक्छ
कति टालटुल पार्ने
कति रंग रोगनले छोप्ने
भित्रभित्रै खोक्रो भइसकेको छ
अलिकति जोडले पाइला टेक्दा
छर्रर छर्रर धूलो र्झछ
कसरी निर्वाह हुन्छ यस्तो घरमा -
त्यसैले भत्काइदेऊ
पुरानो घरलाई
छिट्टै मक्किन नसक्ने
धमिरा लाग्न नसक्ने
आऊ एउटा नयाँ घर बनाऊँ ।
काँचो इँटाको गाह्रो हो यो
त्यसमा पनि ओस लागेर
चिस्यानले ओसिइसकेको
धमिरा हिंडेर
गरा-गरा बनाइसकेको भित्ता
एकचोटि अडेस पनि लाग्नु हुँदैन
फ्यास्सै जालाजस्तो
फुस्स माटो खस्छ ।
कसरी सुत्न सकिन्छ निर्धक्क भएर ?
चिस्यानले छुन नसक्ने
धमिराले कोट्याउन नसक्ने
आऊ एउटा नयाँ घर बनाउँ ।
जगमा पानी पसेर
भित्ताहरू चर्किसकेका छन् ।
चार रेक्टरको भूकम्पले पनि कुनै बेला
गर्ल्याम गर्लम्म ढल्न सक्छ
सुत्यासुत्यै
बालबच्चासहित
हामी सबै यही घरले पुरिन सक्छौं
त्यसबेला
हाम्रो लाश झिक्न पनि
छिमेकी आउन नपरोस्
त्यसैले भत्काइदिऊँ
यो पुरानो घरलाई
भोलि सितिमिति नभत्कोस् भनेर
भूकम्पमापन गरेर
आऊ एउटा नयाँ घर बनाऊँ
डर र नमीठो गन्धले
उकुस-मुकुसिएर
निस्सासिन थालिसकेको छ
स्वच्छ हावामा स्वास फर्ेनका लागि
असुरक्षाको भयबाट मुक्त हुनका लागि
आऊ एउटा नयाँ घर बनाऊँ ।
पुरानो घरलाई भत्काएर
आऊ एउटा नयाँ घर बनाऊँ
धमिराले खाएर मक्किसकेको दलिन
कुनै पनि बेला खस्न सक्छ
कति टालटुल पार्ने
कति रंग रोगनले छोप्ने
भित्रभित्रै खोक्रो भइसकेको छ
अलिकति जोडले पाइला टेक्दा
छर्रर छर्रर धूलो र्झछ
कसरी निर्वाह हुन्छ यस्तो घरमा -
त्यसैले भत्काइदेऊ
पुरानो घरलाई
छिट्टै मक्किन नसक्ने
धमिरा लाग्न नसक्ने
आऊ एउटा नयाँ घर बनाऊँ ।
काँचो इँटाको गाह्रो हो यो
त्यसमा पनि ओस लागेर
चिस्यानले ओसिइसकेको
धमिरा हिंडेर
गरा-गरा बनाइसकेको भित्ता
एकचोटि अडेस पनि लाग्नु हुँदैन
फ्यास्सै जालाजस्तो
फुस्स माटो खस्छ ।
कसरी सुत्न सकिन्छ निर्धक्क भएर ?
चिस्यानले छुन नसक्ने
धमिराले कोट्याउन नसक्ने
आऊ एउटा नयाँ घर बनाउँ ।
जगमा पानी पसेर
भित्ताहरू चर्किसकेका छन् ।
चार रेक्टरको भूकम्पले पनि कुनै बेला
गर्ल्याम गर्लम्म ढल्न सक्छ
सुत्यासुत्यै
बालबच्चासहित
हामी सबै यही घरले पुरिन सक्छौं
त्यसबेला
हाम्रो लाश झिक्न पनि
छिमेकी आउन नपरोस्
त्यसैले भत्काइदिऊँ
यो पुरानो घरलाई
भोलि सितिमिति नभत्कोस् भनेर
भूकम्पमापन गरेर
आऊ एउटा नयाँ घर बनाऊँ
डर र नमीठो गन्धले
उकुस-मुकुसिएर
निस्सासिन थालिसकेको छ
स्वच्छ हावामा स्वास फर्ेनका लागि
असुरक्षाको भयबाट मुक्त हुनका लागि
आऊ एउटा नयाँ घर बनाऊँ ।
शासक र तर्क
दिनेश अधिकारी
ऊ भनिरहेथ्योः
अनुशासनहीनताको पनि एउटा हद हुन्छ
म यो देशको शासक पो हुँ त
मेरो अनुमति विना नै
खोलामा लहरहरू उठिरहेछन्
आफूखुसी फक्रिरहेछन् कोपिलाहरू
विना हिचकिचाहट नाचिरहेछन्
हाँगा/हाँगामा फूलका पातहरू,
चराहरू चिर्बिराइरहेछन् मनलागी
सूर्य, आफूखुसी
बादलसँग लुकामारी खेलिरहेछ
निर्लज्ज ! जँड्याहा जस्तै
लटपटिँदै बहिरहेछ बतास
सोध्दै नसोधी
रङ्ग फेरिरहेछ छेपारो
र, धमाधम
ऋतु परिवर्तन हुँदै गइरहेछ
मेरो उपस्थितिलाई देख्दै नदेखे झैं
कुखुरो, सिउर उचालिरहेको छ
बारी, विरुवा उमारिरहेछ
भन त ! यो कस्तो उद्दण्डता ?
आकाश, आफूखुसी वषिर्रहेछ
बादल, बौलाहाजस्तो गर्जिरहेछ
आखिर शासक हुँ नि
कसरी सहन सक्छु म यस्तो अनादर ?
मेरो इच्छाको कुनै पर्वाह नै नगरेर
हिमाल, झन् झन् अग्लिइरहेछ !
तपाईंलाई कस्तो लाग्यो उसको तर्क ?
उसको कुरा सुनेपछि
मलाई भने अब एकीन भइसकेको छ -
तर्क, साँच्चै नै नकच्चरो हुँदोरहेछ !
शासकजस्तै
तर्क, आफैमा लबस्तरो हुँदोरहेछ !!
ऊ भनिरहेथ्योः
अनुशासनहीनताको पनि एउटा हद हुन्छ
म यो देशको शासक पो हुँ त
मेरो अनुमति विना नै
खोलामा लहरहरू उठिरहेछन्
आफूखुसी फक्रिरहेछन् कोपिलाहरू
विना हिचकिचाहट नाचिरहेछन्
हाँगा/हाँगामा फूलका पातहरू,
चराहरू चिर्बिराइरहेछन् मनलागी
सूर्य, आफूखुसी
बादलसँग लुकामारी खेलिरहेछ
निर्लज्ज ! जँड्याहा जस्तै
लटपटिँदै बहिरहेछ बतास
सोध्दै नसोधी
रङ्ग फेरिरहेछ छेपारो
र, धमाधम
ऋतु परिवर्तन हुँदै गइरहेछ
मेरो उपस्थितिलाई देख्दै नदेखे झैं
कुखुरो, सिउर उचालिरहेको छ
बारी, विरुवा उमारिरहेछ
भन त ! यो कस्तो उद्दण्डता ?
आकाश, आफूखुसी वषिर्रहेछ
बादल, बौलाहाजस्तो गर्जिरहेछ
आखिर शासक हुँ नि
कसरी सहन सक्छु म यस्तो अनादर ?
मेरो इच्छाको कुनै पर्वाह नै नगरेर
हिमाल, झन् झन् अग्लिइरहेछ !
तपाईंलाई कस्तो लाग्यो उसको तर्क ?
उसको कुरा सुनेपछि
मलाई भने अब एकीन भइसकेको छ -
तर्क, साँच्चै नै नकच्चरो हुँदोरहेछ !
शासकजस्तै
तर्क, आफैमा लबस्तरो हुँदोरहेछ !!
Subscribe to:
Posts (Atom)
About Me
- http://chandu2007.blogspot.com/
- Manbu-6,Gorkha, Kathmandu, Nepal
- Most people ignore most poetry because most poetry ignores most people. - Adrian Mitchell